در پژوهش‌های متعدد حوزه‌ی یادگیری، از بازخورد با عنوان «کلید یادگیری» یاد شده است. فرایند تدریس و ارزشیابی هرچقدر هم که باکیفیت باشد، بدون ارائه‌ی بازخورد به یادگیرنده، ناکافی و ناقص خواهد بود و ما را به اهداف مورد نظر نخواهد رساند. هدف از بازخورد، اصلاح تفکر یا روش عمل به منظور بهبود فرایندها و نتایج یادگیری است و معلم از آن می‌تواند به عنوان مبنایی برای تغییر روند آموزش خود استفاده کند. دانش آموزان از بازخورد ارائه شده توسط معلم جهت انجام اقدامات مناسب برای پر کردن شکاف بین سطح فعلی و سطح مطلوب عملکرد خود استفاده می‌کنند.
هرچند نمی‌توان الگوی ثابتی برای نحوه‌ی ارائه‌ی بازخورد ارائه داد، اما در مورد برخی ویژگی‌های بازخورد مؤثر و سازنده اتفاق نظر وجود دارد. در اینجا به صورت اجمالی به بیان چند ویژگی بازخورد سازنده در محیط یادگیری که در پژوهش‌ها بدان‌ها اشاره شده است، می‌پردازیم:
بازخورد را در اسرع وقت ارائه دهید.
هرچه زودتر، بهتر! البته این نکته می‌تواند برای معلمی که مسئولیت هدایت کلا‌سهای پرجمعیت را به عهده دارد، دشوار به نظر برسد. در این زمینه استفاده از روش‌هایی همچون «بازخورد همتایان» هم به کمک معلم می‌آید و هم موجب تقویت یادگیری همکلاسی‌ها خواهد شد.
اهداف یادگیری را برای دانش آموزان شفاف سازی کنید.
اهداف شفاف و واضح هم چراغ راه معلم برای حرکت در مسیر صحیح یاددهی و ارائه‌ی بازخورد خواهد بود و هم به دانش‌آموزان کمک خواهد کرد تا بدانند در کجای مسیر هستند و در نهایت قرار است به کجا برسند. تعیین اهداف صریح به معلم و دانش‌آموز کمک می‌کند تا نسبت به فرایندی که قرار است طی شود، به فهم مشترکی رسیده و دیدگاه‌های یکسانی پیدا کنند. بنابراین از ابتدای مسیر، اهداف را با دقت و به طور قابل فهم و ساده بیان کرده و در ارائه‌ی بازخورد نیز به اهداف یادگیری و معیارهای موفقیت اشاره کنید.
بازخورد سازنده انگیزه بخش است.
فقط خودکار قرمز به دست نگیرید. خود را جای دانش‌آموز بگذارید. فکر کنید که اگر در طول فرایند یادگیری، معلمتان فقط به مشکلات یادگیری شما می‌پرداخت چه احساسی داشتید؟ بی‌شک توجه تنها به نکات منفی و اشتباهات، یادگیرنده را دلسرد کرده و نسبت به توانایی‌های خود بی‌اعتنا خواهد ساخت. یادگیرندگان هنگام دریافت بازخورد علاوه بر نقاط منفی، باید بدانند که چه کاری را به خوبی انجام داده‌اند و از نقاط قوت کارشان نیز مطلع شوند. این کار انگیزه یادگیرنده را نیز تقویت می‌کند.
بازخوردِ سازنده، درگیر کننده است.
بازخورد چیزی فراتر از نمره و امتیاز است. تحقیقات نشان داده است، اگر همزمان یا قبل از ارائه‌ی بازخورد توصیفی، به دانش‌آموزان نمره بدهید، احتمال زیاد دچار درگیری ذهنی نشده و دیگر به بازخورد توصیفی شما که حاوی اطلاعات بهبود دهنده است، توجه لازم را نشان نمی‌دهند. بنابراین بهتر است قبل از ارائه‌ی نمره، فرصت فکر و عمل بر اساس توضیحات شما را داشته باشند.
بازخورد توصیفی ارائه دهید.
نحوه‌ی بیان و ارائه‌ی بازخورد، بر نحوه‌ی دریافت آن تاثیر می‌گذارد. بیان جملات کلی مانند؛ خوب است، دقت کن، آفرین، بیشتر تلاش کن و … حاوی اطلاعات سازنده‌ای برای کمک به دانش‌آموز در جهت بهبود عملکرد نیست. حتی گاهی می‌تواند القاء‌کننده‌ی بی‌توجهی و کم‌اعتنایی معلم نسبت به روند یادگیری دانش‌آموز باشد. سعی کنید با نوشتن توضیحاتی هرچند مختصر به صورت فعالانه و موثر به ارائه بازخورد بپردازید و از آن‌ها بخواهید برای اصلاح و بهبود یادگیری در کار خود تجدید‌نظر کنند.
به جای ارائه‌ی پاسخ صحیح، سرنخ بدهید.
تا حد ممکن به دانش‌آموزان برای رسیدن به پاسخ صحیح، فرصت تامل، پردازش اطلاعات، تحقیق و جستجو بدهید(یادگیری فعال). این کار هم به ماندگاری بیشتر مطالب در حافظه کمک خواهد کرد و هم روحیه‌ی تفکر، پژوهش و پرسشگری را در یادگیرندگان پرورش خواهد داد.
نسبت به خطا و اشتباه تصور منفی نداشته باشیم.
در صورت مشاهده‌ی خطا و اشتباه در یادگیرندگان احساسات ناخوشایند ایجاد نکنید. دانش‌آموزان باید به این درک برسند که اشتباهات لزوماً منفی و مانع کار نیستند، بلکه اگر در آن‌ها تأمل صورت گیرد، می‌توانند موجب رشد و یادگیری شوند.
سخن پایانی
در پایان توجه به این نکته حائز اهمیت است که بازخورد لزوما به جایی که دانش‌آموز در آن قرار دارد، داده نمی‌شود. بلکه هم به اهداف و مقاصد یادگیری اشاره دارد و هم بازخوردی جلوبرنده است. بنابراین در فرایند یاددهی-یادگیری برای ارائه‌ی بازخورد، بهتر است همواره در ذهن خود به سه سوال اساسی پاسخ دهیم: یک. این بازخورد برای رسیدن به کدام هدف یادگیری است؟ دو. یادگیرنده اکنون کجای مسیر قرار دارد؟ سه. چگونه می‌توان به مقصد یادگیری رسید؟ بدون در نظر گرفتن اهداف و بدون اطلاع از نقطه‌ای که دانش‌آموز در آن قرار دارد، ادامه‌ی راه و ارائه‌ی بازخورد مؤثر ممکن نخواهد بود.